ดีลไม่ทันเวลา: ไทยเสี่ยงแพ้เกมเศรษฐกิจซ้ำซาก

ดีลไม่ทันเวลา: ไทยเสี่ยงแพ้เกมเศรษฐกิจซ้ำซาก

การเจรจาภาษีกับสหรัฐฯ ไม่ทันเส้นตาย คือสัญญาณซ้ำซากของการที่ไทยกำลังขาด “หมาก” ในการทูตเศรษฐกิจยุคใหม่

⸻

ล้มเหลวก่อนเส้นตาย: พิชัยยอมรับยังปิดดีลไม่ได้

เมื่อวันที่ 4 กรกฎาคม 2568 พิชัย ชุณหวชิร รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง เปิดเผยผลการเจรจากับสหรัฐฯ ว่า “ยังไม่สามารถบรรลุข้อตกลงสุดท้าย” ซึ่งจะครบเส้นตายในวันที่ 9 กรกฎาคมนี้ แม้ล่าสุดจะมีการขยายเวลาออกไปเป็น 1 สิงหาคม แต่ไม่มีหลักประกันอะไรว่าเราจะจบดีลได้

ศูนย์วิจัยกสิกรไทย ประเมินว่า หากไทยไม่สามารถเจรจาได้สำเร็จทันเวลา จะทำให้การส่งออกในปี 2568 หดตัวราว -0.5% และกระทบจีดีพีให้เหลือเพียง 1.4–1.9% โดยกลุ่มที่เปราะบางที่สุดคืออะไหล่ยานยนต์ อิเล็กทรอนิกส์ และสินค้าเกษตร

⸻

ไทยช้า-การเมืองไม่แน่นอน จุดอ่อนการเจรจา

การที่ไทยเจรจาไม่ทันเวลาไม่ใช่เรื่องใหม่ และไม่ใช่เพราะ “โดนแกล้ง” อย่างที่บางฝ่ายเข้าใจ หากแต่เป็น อาการเรื้อรังของการไร้ยุทธศาสตร์ด้านการทูตเศรษฐกิจ

แม้ทีมเจรจาของไทยจะมีข้อเสนอที่ดูสมเหตุสมผล เช่น

• เพิ่มนำเข้าจากสหรัฐ (LNG, ข้าวโพด, กากถั่วเหลือง)

• ปราบปรามการสวมสิทธิ์สินค้า

• พร้อมเจรจา NTBs (Non-Tariff Barriers)

แต่ข้อเท็จจริงคือ กระบวนการเจรจายังช้าและเปราะบาง เพราะไม่มีหน่วยงานถาวรรับผิดชอบด้าน “การทูตเศรษฐกิจ” แบบเต็มรูปแบบ

• แรงเจรจาถูกผูกกับรัฐมนตรีเป็นหลัก — แทนที่จะมีคณะทำงานมืออาชีพ

• ไม่มีความต่อเนื่องในเชิงข้อมูล ข้อเสนอ หรือท่าทีที่ใช้ต่อเนื่องระยะยาว

• เอกชนไทยมักรู้ข่าว “จากข่าว” ไม่ใช่จากวงเจรจา

• มีความไม่แน่นอนทางการเมืองสูง จนทำให้น้ำหนักการเจรจาลดลง

สิ่งที่เกิดขึ้นซ้ำๆ คือ ไทยไม่สามารถวางตัวในเกมใหญ่ได้ — ขาดทั้งแผน ขาดคน ขาดท่าที

นี่ไม่ใช่ครั้งแรกที่ไทยล้มในโต๊ะเจรจา —เราเคพยพลาด GSP จากสหรัฐฯ เมื่อปี 2019 และยังเจรจาไม่สำเร็จจนถึงวันนี้

⸻

ถึงเวลาปรับเกมใหม่

เพื่อให้ไทยไม่ต้องแพ้ซ้ำในเกมใหญ่ครั้งต่อไป บทเรียนจากดีลภาษีทรัมป์ควรนำไปสู่การปรับยุทธศาสตร์ใหญ่:

✅ 1. ตั้ง “หน่วยเจรจาเศรษฐกิจต่างประเทศ” ถาวร

• ไม่ผูกกับบุคคลทางการเมือง

• ทำงานต่อเนื่องแบบข้ามรัฐบาลได้

• มีอำนาจและความคล่องตัวในการดีลทั้งแบบทวิภาคีและพหุภาคี

✅ 2. วางยุทธศาสตร์พันธมิตร

• จะเดินสายกลาง หรือเอนใกล้ใคร ต้องชัด

• ใช้ข้อต่อรองด้านพลังงาน เทคโนโลยี และการเข้าถึงตลาดเป็นเครื่องมือจริง ไม่ใช่แค่ภาพลักษณ์

✅ 3. เปิดโต๊ะเจรจาร่วมภาคเอกชน–นักวิชาการ

• ใช้ข้อมูลจากภาคธุรกิจจริง ไม่ใช่รายงานเชิงนโยบายลอยๆ

• ทำให้เอกชนสามารถวางแผนและส่งสัญญาณล่วงหน้า ไม่ใช่รู้ตอน “พลาดไปแล้ว”

⸻

ดีลภาษีทรัมป์อาจยังพอมีลุ้นต่อ เพราะขยายเวลาออกไป — แต่ต้องไม่ลืมมองถึงปัญหาระบบการเจรจาของไทยอาจยังไม่ดีพอด้วย

หากเราไม่รีบออกแบบระบบใหม่ให้ทันโลก เราอาจไม่ใช่แค่ผู้ตาม แต่คือ…ประเทศที่ถูกทิ้งไว้ข้างหลัง

#ThePublisherTH #สำนักข่าวออนไลน์เพื่อสังคม #เจรจาภาษีสหรัฐฯ #ภาษีทรัมป์ #ทีมไทยแลนด์ #เศรษฐกิจ