“ต่างด้าวรักษาฟรี คนไทยต้องจ่าย” คำพูดนี้อาจฟังดูรุนแรง แต่ความจริงคือ ระบบสาธารณสุขของไทยกำลังเข้าสู่ภาวะล่มสลาย จากการแบกรับภาระค่ารักษาพยาบาลให้แรงงานต่างด้าว จนถึงวันนี้ ยอดเงินที่เก็บไม่ได้พุ่งทะลุ 92,000 ล้านบาท และตัวเลขนี้ยังคงเพิ่มขึ้นเรื่อย ๆ ขณะที่คนไทยเองยังต้องรอคิวรักษา ต้องเสียเงินค่ายา ต้องจ่ายประกันสุขภาพเพื่อให้ตัวเองได้รับการรักษาที่ดีขึ้น
92,000 ล้านที่หายไป คือ เงินภาษีของเรา!
สำนักงานสภาพัฒนาการเศรษฐกิจและสังคมแห่งชาติ (สศช.) เปิดเผยข้อมูลล่าสุดว่า ปี 2567 ระบบสาธารณสุขไทยต้องแบกรับภาระค่ารักษาพยาบาลแรงงานข้ามชาติสูงถึง 92,000 ล้านบาท ส่วนใหญ่เป็นแรงงานจาก เมียนมา ลาว กัมพูชา และเวียดนาม ที่เข้ามาทำงานทั้งแบบถูกกฎหมายและผิดกฎหมาย
เงินจำนวนนี้มากพอที่จะสร้างโรงพยาบาลใหม่ได้หลายสิบแห่ง ซื้ออุปกรณ์การแพทย์ทันสมัย หรือจ้างบุคลากรทางการแพทย์เพิ่มเติม แต่แทนที่เงินเหล่านี้จะถูกใช้เพื่อดูแลประชาชนไทย กลับต้องไปจมอยู่กับภาระที่ไม่มีทางเรียกคืนได้
โรงพยาบาลชายแดนล้มทั้งยืน แพทย์-พยาบาลรับศึกหนัก
โรงพยาบาลในจังหวัดชายแดน เช่น ตาก กาญจนบุรี สระแก้ว ราชบุรี กำลังอยู่ในสภาวะ “เตี้ยอุ้มค่อม” แบกรับทั้งคนไทยและแรงงานต่างด้าวจนระบบเริ่มวิกฤติ หมอพยาบาลทำงานหนักเกินกำลัง ยารักษาขาดแคลน งบประมาณไม่พอ บางโรงพยาบาลถึงกับขาดทุนสะสม เพราะมีผู้ป่วยต่างด้าวจำนวนมากแต่ไม่สามารถเก็บเงินได้
มนุษยธรรมที่ถูกใช้เป็นข้ออ้าง: “ห้ามปฏิเสธผู้ป่วย”
ฝ่ายสนับสนุนการให้บริการด้านสุขภาพแก่แรงงานต่างด้าวมักกล่าวว่า “การแพทย์ไม่มีพรมแดน” โรงพยาบาลไม่สามารถปฏิเสธผู้ป่วยได้ ไม่ว่าคนนั้นจะเป็นใครมาจากไหน นี่คือจุดยืนทางมนุษยธรรมที่ไม่มีใครโต้แย้งได้
แต่…มนุษยธรรมต้องมาพร้อมกับระบบรองรับที่ยั่งยืนหรือไม่? หมอและพยาบาลในพื้นที่ชายแดนกำลังถูกกดดันอย่างหนัก พวกเขาต้องรับคนไข้ล้นโรงพยาบาล ในขณะที่ทรัพยากรที่มีอยู่ไม่เพียงพอ ขณะที่เงินภาษีคนไทยถูกเบียดเบียนจากชาวต่างชาติ โดยไม่มีแนวทางให้รัฐเก็บคืน ถ้าระบบสาธารณสุขล่มสลาย ใครจะช่วยคนไทย?
“มนุษยธรรมต้องไม่ใช่การให้จนตัวเองตาย แต่ต้องเป็นการช่วยเหลือที่ไม่ทำลายระบบ” นี่คือสิ่งที่รัฐบาลต้องคิด ไม่ใช่แค่เปิดประตูให้ใครก็ได้เข้ามาใช้ทรัพยากรโดยไม่มีการควบคุม
เทียบต่างประเทศ: ทำไมไทยต้องจ่ายแทนต่างด้าว?
ไม่มีประเทศไหนในโลกที่ปล่อยให้ต่างด้าวเข้ามาใช้ระบบสาธารณสุขฟรีขนาดนี้
- สิงคโปร์ บังคับให้นายจ้างจัดหาประกันสุขภาพให้แรงงานต่างด้าวที่ถือใบอนุญาตทำงาน (Work Permit) โดยมีการกำหนดความคุ้มครองขั้นต่ำ แรงงานต่างด้าวที่ถือวีซ่าชั่วคราว ไม่มีสิทธิ์ใช้ระบบ Medicare ของออสเตรเลีย
- ออสเตรเลีย กำหนดให้แรงงานต่างด้าวต้องมี Overseas Visitors Health Cover (OVHC) ก่อนเข้าประเทศ มิฉะนั้นจะไม่ได้รับอนุญาตให้ทำงาน
รัฐบาลไทยมีแผนรองรับ หรือแค่ปล่อยให้พัง?
นี่ไม่ใช่ปัญหาใหม่ แต่มันถูกสะสมมานานจนถึงจุดที่ หากไม่แก้ไขตอนนี้ ระบบอาจพังลงในไม่ช้า ถามว่า จะมีมาตรการ บังคับให้แรงงานทุกคนเข้าสู่ระบบประกันสุขภาพ หรือไม่? จะเพิ่มงบสนับสนุนให้โรงพยาบาลชายแดนหรือเปล่า? จะเข้มงวดกับแรงงานเถื่อนให้มากกว่านี้อย่างไร? หรือจะยังปล่อยให้ ไอ้เตี้ย (ระบบสาธารณสุขไทย) ตายก่อน!
มาตรการเร่งด่วนที่ต้องทำคือ บังคับแรงงานต่างด้าวทุกคนต้องมีประกันสุขภาพ ไม่ว่าจะถูกกฎหมายหรือไม่ก็ตาม ถ้าไม่มีประกัน ห้ามรักษาฟรี,
เพิ่มงบให้โรงพยาบาลชายแดน – ต้องมีเงินอุดหนุนจากรัฐโดยตรง,
เพิ่มบทลงโทษนายจ้างที่ไม่ขึ้นทะเบียนแรงงาน ด้วยการปรับเงินสูงสุด และยกเลิกใบอนุญาตดำเนินธุรกิจ และเรียกเก็บเงินจากประเทศต้นทาง หากแรงงานมาจากเมียนมา ลาว กัมพูชา ต้องมีข้อตกลงให้รัฐบาลประเทศนั้นร่วมรับผิดชอบค่าใช้จ่ายในการรักษาพยาบาลด้วย
หยุด “เตี้ยอุ้มค่อม” ก่อนจะสายเกินไป
ถ้าไม่มีการเปลี่ยนแปลง ระบบนี้อาจรับภาระไม่ไหว และสุดท้าย ประชาชนไทยเองจะเป็นฝ่ายเดือดร้อน โรงพยาบาลจะไม่มีงบเพียงพอ บุคลากรทางการแพทย์จะถูกกดดันจนลาออก และเมื่อถึงจุดนั้น อาจไม่มีแม้แต่หมอหรือเตียงให้คุณได้ใช้!
ถึงเวลาหรือยังที่เราจะต้องถาม “ทำไมคนไทยต้องจ่ายแทนต่างด้าว?”
และที่สำคัญ “92,000 ล้านที่หายไป ใครรับผิดชอบ?”
