“สุดอันตราย เมื่อร่างกฎหมายเอนเตอร์เทนเมนต์คอมเพล็กซ์ ที่สุดท้ายอาจกลายร่างเป็นเปิดบ่อนเสรี มีทุกที่ ทุกขนาด เพราะกฎหมายเปิดช่องไว้ เรียกว่าเป็นร่างกฎหมายอันตราย” เป็นคำเตือนจากคุณธนากร คมกฤส เลขาธิการมูลนิธิรณรงค์หยุดพนัน ที่ฝากบอกผ่านรายการเที่ยงเปรี้ยงปร้าง ที่ดำเนินรายการโดยคุณสมจิตต์ นวเครือสุนทร
The Publisher เล็งเห็นความสำคัญประเด็นที่เรียกว่าถูกถกเถียงกันอย่างกว้างขวาง ว่าร่างกฎหมายที่ว่าด้วยสถานบันเทิงครบวงจร หรือเอนเตอร์เทนเมนต์คอมเพล็กซ์ ที่มี “กาสิโน” หนึ่งในธุรกิจรวมอยู่ด้วยนั้น เหมาะสมกับสังคมไทยหรือไม่ และการนำการพนันออนไลน์ขึ้นมาบนดิน เพื่อเม็ดเงินหลายแสนล้านบาทกระตุ้นเศรษฐกิจ ต้องแลกมากับอะไร นี่คือคำตอบของผู้ที่ศึกษาผลกระทบของการพนันว่าจะเกิดอะไรขึ้น ทันทีที่ปักเสาเข็มโครงการนี้
ความตื่นตัวของปชช.มีมากขนาดไหน?
ผมไม่ค่อยเชื่อมั่นรัฐบาลเท่าไหร่ เรื่องเอนเตอร์เทนเมนต์ฯ ปชช. รับรู้มานานแล้ว แต่เมื่อดึงพนันออนไลน์เข้ามา มันยิ่งปลุกกระแสความตื่นตัว สถานการณ์ตอนนี้มาตรการยังดูงงๆ หลายฝ่ายยังมึนๆอยู่ ว่าทิศทางของรัฐบาลจะเป็นอย่างไร
ตอนนี้รบ.ชัดเจนในการผลักดันนโยบาย ภาคประชาสังคมจะมีการขับเคลื่อนอย่างไร?
จริงๆ เข้าใจว่า ปชช. เตรียมตัวเรื่องนี้กันเยอะ แต่ความสับสนเรื่องนี้ก็มีมาก รบ. ควรสื่อสารเรื่องนี้ให้ชัด ควรสื่อสารสิ่งที่จะเกิดขึ้นจริงในรบ. ว่าจะเป็นอย่างไร ตอนนี้ตัวเลขไม่มีที่มาที่ไป มีการศึกษาโมเดลแล้วหรือ ในเมื่อเอานโยบายเอนเตอร์เทนเมนต์คอมเพล็กซ์เข้ามาเป็นตัวชูโรง แต่พูดกี่ครั้งก็พัวพันกับกาสิโนมากกว่า ถ้ามันมีความชัดเจนว่าเป็นเอนเตอร์เทนเมนต์คอมเพล็กซ์เป็นส่วนใหญ่ แล้วกาสิโนเป็นส่วนย่อย จริงๆ ของสิงคโปร์มีแค่ 2-3 เปอร์เซ็นต์ ของเราไปกว่า 10 เปอร์เซ็นต์อ ถ้าสื่อสาารให้ชัดว่าจะเป็นแค่เอนเตอร์เทนเมนต์คอมเพล็กซ์จริงๆ ก็ควรจะเป็นจริงๆ ไม่ใช่กาสิโน อันนี้รบ.มีแผนการทำอะไร?
กม.ไม่มีการทำการบ้านให้ชัด ถ้าดูกม. กม.มันเปิดช่อง เช่น กาสิโน มีได้หลายไซส์ คนไทยก็เข้าเล่นได้ ค่าธรรมเนียม ใบอนุญาต กม.ก็จะทำให้เกิดอันตราย
ก็เกิดความไม่ไว้วางใจ ว่าทำไมเปิดช่องให้ขนาดนี้ ทำไปทำมากม.ฉบับนี้ สุดท้ายจะนำไปสู่ #บ่อนเสรี มีได้มากมาย หลายที่ หลายขนาด กม.มีความเป็นอันตราย มีความยืดหยุ่นจะขยายไปเป็นอะไรก็ได้ในอนาคต
ช่องโหว่ของกม.ไม่ชัดเจนในเรื่องรายได้?
รบ.ออกมาพูดว่ามีเม็ดเงินเท่านั้นเท่านี้ มาจากอะไร เม็ดเงินมาจากไหนบ้าง ภาษีก็ไม่ได้กำหนด แม้กระทั่งอัตราค่าธรรมเนียมใบอนุญาตก็กำหนดไว้เป็นขั้นสูง ห้าพันล้าน คนไทยเข้าเล่นก็กำหนดไว้เป็นขั้นสูง แต่ไม่มีขั้นต่ำ ทุกอย่างมันยังหลวมๆหมด เพราะงั้นที่เขาบอกว่ามีตัวเลขเท่านั้นเท่านี้มันมาจากอะไร
มีเหตุผลอะไรให้รัฐบาลผลักดันเรื่องนี้?
ถ้าจับตามคำถาของรบ. คืออ้างรายได้ ผมว่าเขาต้องการเงิน แต่นำเงินมาทำอะไร นำเข้ารบ.รึป่าว หรือเงินอื่นๆ ได้ไม่ตามเป้า หรือจะนำเงินไปทำอะไร คือประเด็นคือ มองหุ้นส่วนที่จะเข้ามาเกี่ยว โมเดลของทุกประเทศ จะประกอบด้วย 3 ฝ่าย
- ทุนกาสิโน มีหลายระดับ ระดับใหญ่ระดับโลก ระดับกลาง ภูมิภาด
ระดับอนุ ชายแดน - ถ้าจะเข้ามาทำในประเทศอื่น ก็ต้องจับมือกับทุนท้องถิ่น แน่นอนก็ทุนระดับชาติทุนใหญ่ แต่ถ้ากม.เปิดช่อง ก็ต้องจับมือกัน กับระดับกลางหรือเล็กก็ได้ มีทุนกาสิโนต่างชาติ ทุนข้ามชาติ ทุนในชาติ
- คือตัวกลางคือการเมือง พวกธุรกิจการเมือง ระดับทิ้งถิ่นลงมา เป็นตัวเจรจาต่อรอง ระหว่างนายทุน ทุนข้ามชาติ เป็นตัวแปรสำคัญ
คำถามคือผลประโยชน์ตกกับใคร คือ ทุนสามฝ่าย จ้องจะเอาผลประโยชน์อยู่แล้ว พอกรอบคิดไม่ชัด ก็จะไม่มีความมั่นใจว่าผลประโยชน์ได้ต่อประโยชน์ชาติเท่าไหร่ หรือเข้าแต่กลุ่มทุน
ใครจะไปอยู่ในกลุ่มทุน?
ในลักษณะนี้มีดีลอยู่แล้วหรือเปล่า กลุ่มทุนใหญ่ต่างชาติที่คนในรบ.พูดมาเมื่อวานก็ 6 – 7 ทุน ส่วนกลุ่มทุนในประเทศก็ เช่น กลุ่มทุนอสังหาริมทรัพย์ หลายกลุ่มอยู่ ห้างสรรพสินค้า สวนสนุกทั้งหลาย
กำหนดเงื่อนไขไว้หรือล็อคสเป็คให้คนบางกลุ่ม?
พอมันเป็นกม.บางทีก็ไม่แจงศาล แต่ถามผู้รู้มาแล้ว ทุนจดทะเบียนที่เป็นทุนชำรที่เป็นทุนชำระหนึ่งหมื่นล้าน จริงๆ อาจจะมีกลุ่มธุรกิจที่ทำอยู่แล้ว เช่น กลุ่มห้างสรรพสินค้า หรืออาจจะเป็นกลุ่มใหม่ที่มีอยู่ในตลาดหลักทรัพย์อยู่แล้ว หรือเป็นกลุ่มร่วมทุนต่างชาติเข้ามาแค่นี้ก็น่าจะผ่าน ทำไปทำมาเผลอๆโปรเจคนี้ไม่ได้ทำให้เกิดการลงทุนใหม่ ตอนนี้ได้ข่าวว่า ตอนนี้ก็มองไว้ที่โรงแรมที่ตัวเมืองพัทยาที่จะร่วมทุนไว้แล้ว อันนี้มันดูง่ายมากว่าจะไปสวมตรงไหนก็ได้
จะส่งประเด็นท้วงติงไปกฤษฎีกาหรือไม่?
ปชช. คงต้องทำกันทุกทางเพราะยิ่งเสียงมาเป็นหมื่นภายในหนึ่งวัน แล้วยิ่งรบ.เป็นฝ่ายเติมเชื้อไฟขึ้นมา ปชช.คงร้อนขึ้นมา ทางเราเองก็พยายามทำทุกทาง เพื่อทบทวนเรื่องนี้ให้รอบคอบที่สุด ถ้าไม่พร้อมก็ยังไม่ต้องทำ เพราะมันเป็นจุดเปลี่ยนสำคัญของประเทศไทย #ถ้าทำดีจะเป็นแม่เหล็กดึงดูดคนเข้าประเทศ แต่ถ้าทำไม่ดีมันจะทำให้ภาพลักษณ์ประเทศเสียหาย ต้องคิดให้รอบคอบ
เว็บพนันออนไลน์ตอนนี้ จะเคลื่อนไหวอย่างไร?
ผมว่าระวังรบ.จะแพ้ภัยตนเอง จากการไม่ฟังเสียงทัดทานของทุกฝ่าย ฟังเฉพาะเสียงตัวเอง ไม่ฟังคนที่เห็นต่าง คือ เอนเตอร์เทนเมนต์คอมเพล็กซ์ มันยังมีที่ตั้ง มีคนเข้าไปได้ แต่ออนไลน์มันยากมาก จะมีวิธีการอย่างไร ขนาดตอนนี้ยังซื้อลอตเตอรี่ออนไลน์ได้ จริงๆกลุ่มที่น่าห่วงใยมากคือกลุ่มที่เล่นพนันออนไลน์ ที่อายุมากกว่า 20 กลุ่มเล่นหนักๆ คือกลุ่มคนทำงาน เสียเงินเยอะมาก เรื่องนี้จะบอกว่าไม่ให้เด็กเข้าเล่น แต่กลุ่มเสี่ยงจริงๆคือวัยทำงาน จะเป็นผลกระทบต่อครอบครัว ขณะนี้พนันออนไลน์ก็มีกลุ่มที่มาด้วยกันคือ แกงค์คอลเซ็นเตอร์ กับกลุ่มอาชญากรรมผิดกม. เพราะตอนนี้แหล่งที่เป็นแหล่งกาสิโน ก็เป็นแหล่งของอาชญากรรม แกงค์คอลเซ็นเตอร์ กลายเป็นเมืองอาชญากรรม จะนำไปสู่แหล่งฟอกเงินผิดกม. เพราะอย่างสิงคโปร์เองก็ถูก ยูเอ็นเตือนเรื่องกาสิโน ว่าถูกแกงค์อาชญากรรมใช้เป็นพื้นที่ฟอกเงิน ถ้าไม่รอบคอบไม่ศึกษา ยังตอบคำถามอะไรไม่ได้ ว่าจะทำพนันออนไลน์ตัวไหนบ้าง จะคุมโดยใคร เพราะที่ผ่านมาตำรวจก็ตีกันเองเรื่องพนันออนไลน์ไม่ใช่หรือ เพราะงั้นรบ.มีคำถามที่ต้องตอบเยอะแยะมากมาย ท่านไม่ค่อยกลั่นกรองคำพูด จริงๆการรับฟังเสียงของทุกฝ่ายมันคือสิ่งที่รอบคอบ แต่ตอนนี้รบ.พยายามใช้กม. พิเศษ วิธีเศรษฐกิจพิเศษ อย่าง ฟิลิปปินส์ กัมพูชา เมียนมา เราก็เจริญรอยตามข้อนั้น น่ากังวลมาก ไม่เข้าใจว่าจะรีบ จะเร่งทำไม
ที่รีบ เร่ง มันสอดรับกับคุณทักษิณพอดี?
เร่งทันที ก็ชัดเจน ท่านนายกแถลงมติครม. แต่ปรากฎไม่มีเรื่องนี้ แสดงว่ามาจากคุณทักษิณ ซึ่งท่านรมว.ดีอี ก็ได้ออกมาพูดว่ามีการคุยกันแล้ว ก็ทำให้ยิ่งสงสัยว่าแอบซ่อนอะไรหรือไม่ ผมว่ารบ. ไม่ควรเดินเกมแบบนี้
คิดว่ารัฐบาลจะแพ้ภัยตนเองขนาดไหน?
อยู่ที่การเดินเกม เดินหมากของรบ. ถ้ารบ. ตอบโจทย์เรื่องความเชื่อมั่นให้ปชช.ได้ มีมาตรการที่เชื่อมั่นได้ สามารถคุมได้ อีกเรื่องคือความเชื่อใจ ว่าเรื่องนี้ไม่มีผลประโยชน์แอบแฝง แต่ที่รีบ เร่ง เพราะมีดีลกันไว้ หรือไม่ ถ้ารัฐบาลทำให้เกิดสองสิ่งนี้ไม่ได้ อันนี้จะเป็นเรื่องใหญ่จะแพ้ภัยตนเอง อาจทำให้กลุ่มที่ไม่ไว้ใจอยู่แล้ว จะลุกมาขึ้น จะลุกมากขึ้น