การเปิดเสรีธุรกิจคาสิโนในประเทศไทยเป็นประเด็นที่ได้รับความสนใจอย่างมาก โดยเฉพาะในแง่ของโอกาสในการสร้างรายได้จากการดึงดูดนักท่องเที่ยวและการลงทุนที่มีขนาดใหญ่ ซึ่งคาดว่าจะส่งผลดีต่อเศรษฐกิจโดยรวมของประเทศ อย่างไรก็ตาม ข้อดีเหล่านี้ต้องถูกพิจารณาควบคู่กับคำถามสำคัญหลายประการ ที่ยังคงต้องการการไตร่ตรองอย่างรอบคอบ หนึ่งในคำถามเหล่านั้นคือผลกระทบที่อาจเกิดขึ้นในด้านสังคม เช่น ความมั่นคงของครอบครัว การเพิ่มขึ้นของปัญหาสังคม และการเสี่ยงต่อการทำลายคุณภาพชีวิตของประชาชนในระยะยาว รวมถึงการกระจายผลประโยชน์จากรายได้มหาศาลนี้ ว่าจะสามารถถึงมือประชาชนได้จริงหรือไม่ และในท้ายที่สุด ความเสี่ยงที่อาจเกิดขึ้นจากการเปิดเสรีนี้จะสามารถนำไปสู่การสร้างประโยชน์ที่ยั่งยืน หรือจะกลายเป็นปัญหาที่ต้องรับมือในอนาคต มุมมองจาก รศ.ดร.ชิดตะวัน ชนะกุล คณะเศรษฐศาสตร์ ม.เกษตรศาสตร์
The Publisher: มีความคิดเห็นอย่างไรกรณีนายจุลพันธ์ อมรวิวัฒน์ รมช.คลัง ระบุมีการทำประชาพิจารณ์ ร่างพ.ร.บ.สถานบันเทิงครบวงจรแล้ว ประชาชนเห็นด้วย 80% ?
รศ.ดร.ชิดตะวัน: การทำประชาพิจารณ์คนละเรื่องกับประชามติ ซึ่งถ้าดูตามรายงานสื่อ มีประชาชนที่จะมาลงประชาพิจารณ์ประมาณ 4 ถึง 5 พันคน ซึ่งเป็นจำนวนน้อยมาก เพราะไม่ได้ทำการประชาสัมพันธ์ด้วย ประชาชนเข้าไม่ถึงข้อมูลและไม่ได้มีข้อมูลเปรียบเทียบข้อดีข้อเสียของเอ็นเตอร์เทนเมนต์คอมเพล็กซ์ ซึ่งในความเป็นจริงการออกนโยบายเกี่ยวกับอบายมุขต้องมีการชี้ให้เห็นผลดีผลเสียที่ชัดเจน จะพูดเพียงผลดีเกี่ยวกับเศรษฐกิจอย่างเดียวไม่ได้ เพราะมันคือนโยบายที่เป็นอบายมุข มีผลกระทบต่อสังคมและเศรษฐกิจอย่างใหญ่หลวง ดังนั้นเมื่อประชาชนไม่ทราบ ไม่ได้เข้าไปดูการทำประชาพิจารณ์ หรือหากจะเข้าก็ไปอ่านก็จะไม่สามารถเข้าถึงได้ง่ายหากรัฐบาลไม่ได้อธิบายอย่างชัดเจน เพราะฉะนั้นมันจึงไม่เหมือนกับประชามติ ที่ให้ประชาชนทั้งประเทศได้ตัดสินใจ เพราะการจะมีคาสิโนในประเทศถือเป็นเรื่องที่ใหญ่ เพราะไม่ได้มีแค่นักพนันที่เข้าไปเล่น มีผลต่อคนอื่นเป็นวงกว้าง การจะมีหรือไม่มี โดยปกติแล้วประเทศที่เป็นประชาธิปไตยจะมีการอ้างอิงถึงประชาชนก่อนว่ามีความคิดเห็นอย่างไร มาลงประชามติกัน ประชาพิจารณ์คนยังไม่ค่อยมีความรู้ มันอยู่หน้าออนไลน์ไม่มีการประชาสัมพันธ์ ไม่เหมือนการทำประชามติ
The Publisher: สาเหตุหลักที่คิดว่ากาสิโนจะเป็นปัญหาสำหรับประเทศไทย?
รศ.ดร.ชิดตะวัน: กมธ. หรือภาครัฐได้ศึกษาทั้งข้อดีและข้อเสียมาแล้ว ต้องยอมรับตรง ๆ ว่า รัฐบาลก็ยังไม่ได้ศึกษาในหลากหลายมิติ ปัญหาที่จะเกิดขึ้นโดยเฉพาะสวัสดิภาพของประชาชน เนื่องจากเมื่อมีแหล่งกาสิโนขนาดใหญ่ โดยเฉพาะในกรุงเทพฯ ปัญหาที่จะเกิดขึ้นตามมาคือผู้คนจะหลั่งไหลเข้ามา เพื่อแสวงโชคในการได้เงินอย่างรวดเร็ว นำมาซึ่งแรงจูงใจในการกระทำผิดทางอาญา เพราะฉะนั้นเมื่อมีบ่อนกาสิโนในประเทศไม่เว้นแต่ประเทศที่พัฒนาแล้ว การบังคับใช้กฎหมายที่เข้มงวดก็ตาม มันก็จะมีปัญหาเรื่องการฆาตกรรม การข่มขืนเพิ่มสูงอย่างมีนัยยะสำคัญ ทั้งสหรัฐอเมริกา อังกฤษ แคนาดา เอเชียก็แม้แต่ในสิงคโปร์ แม้ว่าจะอัตราการฆาตกรรมจะต่ำ ก็มีข่าวที่มีการฆ่ากันเกี่ยวเนื่องจากการพนันหลายเคส รัฐบาลกำลังผลักดันกาสิโนรีสอร์ทระดับ 5 ดาวแล้วก็การข่มขืน อันดับแรกเมื่อมีบ่อนถูกกฎหมาย ศาลฎีกาชี้ชัดว่าจะทำให้ธุรกิจการให้บริการทางเพศจะเพิ่มสูงขึ้นมาก ในประเทศกำลังพัฒนาจะมีปัญหาในเรื่องค้ามนุษย์ การบังคับใช้แรงงาน การไม่สมัครใจการค้าประเวณี หากพ่อแม่ข้องแวะกับการพนัน ไม่มีเวลาดูแลลูก จะทำให้ลูกเสี่ยงต่อการถูกข่มขืนหรือล่วงละเมิด อ้างอิงจากรายงานกรมตำรวจในต่างประเทศ เคสที่เกิดปัญหาเด็กถูกล่วงละเมิดทางเพศ 40-50% พ่อและแม่ติดการพนันหรือเกี่ยวข้องกับอบายมุข
The Publisher: รัฐบาลระบุจะมีเงินแสนล้านบาทเข้าประเทศจะทำให้เศรษฐกิจดีขึ้น แลกกับผลเสียที่จะเกิดขึ้นได้หรือไม่ ?
รศ.ดร.ชิดตะวัน: จริง ๆ คิดว่าเงินน่าจะเยอะอยู่แล้ว ในกรณีของฟิลิปปินส์ ธุรกิจกาสิโนมีดัชนีที่ชี้เกี่ยวกับความสำเร็จของกิจกรรมกาสิโนก็เยอะ รายได้สูงถึงอย่างต่อเนื่อง ปีที่แล้วรายได้อยู่ที่ 2.1 แสนล้านบาท แต่ถามว่าใครได้รับประโยชน์ อุตสาหกรรมได้แน่นอน แต่สำหรับประเทศที่กำลังพัฒนา นโยบายที่เกื้อหนุนให้เกิดการนำเงิน รายได้มาพัฒนาประเทศในด้านต่าง ๆ ก็ต้องยอมรับว่าประเทศกำลังพัฒนา มันมีการทุจริตคอร์รัปชันที่สูง ไม่ว่าจะเชิงนโยบายหรือการรั่วไหลจากงบประมาณ มันก็เลยทำให้อุตสาหกรรมที่ทำรายได้เยอะ แต่ประชาชนก็ยังยากจนอยู่ มันก็เลยเป็นข้อกังขาว่ารายได้ที่ได้มหาศาลทำไมถึงไม่ทำให้ประชาชนลืมตาอ้าปากได้ เพราะงั้นรายได้เกาะอยู่ที่กลุ่มไหนที่ได้ประโยชน์
The Publisher: หมายถึงว่าอาจมีแต่นักการเมืองรวยขึ้น ส่วนประชาชนยังจนอยู่ ?
รศ.ดร.ชิดตะวัน: ประชาชนส่วนใหญ่ช่วงว่างทางรายได้ค่อนข้างสูง ซึ่งมาจากสาเหตุสำคัญ พอมีอุตสาหกรรมในประเทศก็ทำให้เกิดการจ้างงาน แต่ถามว่าเริ่มสร้างงานอะไร? ก่อสร้างหรอ หรือทำอะไร ปูที่นอน? ปกติแล้วเอนเตอร์เทนเมนต์คอมเพล็กซ์มันจะมีโรงแรมรายล้อม อะไรคืองานที่บอกว่าคนไทยจะได้รับการจ้างงานมากขึ้น งานประเภทไหน คุณภาพชีวิตจะหลุดพ้นจากความยากจนได้ไหม หรือก็แค่หาเช้ากินค่ำเหมือนเดิม หรือการไปแจกไพ่ก็หรูแล้ว ส่วนมากก็เสิร์ฟน้ำ เช็ดโต๊ะ ถ้าจะยกระดับคุณภาพชีวิตประชาชนจริง ๆ ก็ควรให้ประชาชนไปทำงานที่ส่งเสริมกับศักยภาพเขามากกว่านี้ ให้หลุดพ้นความยากจนได้ เป็นแรงงานที่มีทักษะสูง จะทำให้ประเทศหลุดพ้นจากประเทศกำลังพัฒนาไปเป็นประเทศที่มีรายได้สูง
