The Publisher ขอแสดงความเสียใจกับเหตุโศกนาฏกรรม รถบัสโดยสารนำครู-นักเรียนทัศนศึกษาเกิดเพลิงไหม้ จนมีผู้เสียชีวิตและบาดเจ็บจำนวนมาก นำมาซึ่งความโศกเศร้า และสะเทือนใจของคนในครอบครัวผู้สูญเสียและคนในสังคมไทย สาเหตุสำคัญของโศกนาฏกรรม คือมาตรฐานตัวรถบัสรับ-ส่งผู้โดยสาร และถังแก๊สที่ติดตั้งเกินกว่าที่กฎหมายกำหนด เราได้พูดคุยกับคุณชาญชัย กล้วยเนียม อาสาสมัครดับเพลิง และกู้ภัย มูลนิธิร่วมกตัญญู ซึ่งอยู่ในที่เกิดเหตุในวันนั้นด้วย จนนำไปสู่ข้อเรียกร้องว่าถึงเวลาหรือยังที่ต้องคุมเข้มมาตรฐานรถบัสเสียที
The Publisher : สาเหตุที่ทำให้เกิดการไฟลุกลามเร็ว
คุณชาญชัย : หลังจากแก๊สติดไฟลุกลามไปในตัวรถซึ่งเบาะรถ ผ้าม่าน บุกตามผนังเป็นวัสดุค่อยข้างติดไฟง่ายทำให้ไฟลามไปทั่วรถบัส
The Publisher : ที่เกิดเหตุอุณหภูมิสูงแค่ไหน
คุณชาญชัย : โดยปกติอุณหภูมิค่อนข้างสูงอยู่แล้วตามวัสดุที่ติดไฟง่ายแล้ว ตอนนั้นยังไม่มีอุปกรณ์ที่สามารถวัดอุณหภูมิได้แต่อุณหภูมิสูงจริงๆ
The Publisher : เมื่อไฟได้ดับลงได้เข้าไปตรวจสอบถังก๊าซมีมีการติดตั้งที่ถูกต้องรึเปล่า
คุณชาญชัย : ได้พบว่ามีถังแก็สNGV เป็นจำนวนมาก ซึ่งไม่ทราบว่าเจ้าของรถได้รับใบอนุญาตหรือไม่ และทั้ง 11 ใบได้ผ่านการตรวจสอบครบทุกถังรึเปล่า ระหว่างการตรวจสอบพบตำแหน่งถังบางใบยังมีแก๊สหลงเหลืออยู่ และมีถังที่มีรอยแตก คาดว่าเป็นถังที่มีแก๊สรั่วออกมา
The Publisher : ตำแหน่งถังที่มีรอยรั่วนั้นอยู่บริเวณไหน
คุณชาญชัย : จากการตรวจสอบด้วยสายตาและได้อุปกรณ์จากกองทัพอากาศที่สามารถตรวจสอบอุณหภูมิได้ บริเวณหลังคนขับมีถังที่มีรอยรั่ว จึงนำเครื่องมือเข้าไปตรวจพบว่ามีการรั่วของแก๊สและการสะสมความร้อน คิดว่าเป็นสาเหตุของการลุกไหม้ แต่จะมีการพิสูจน์หลักฐานจากกองพิสูจน์หลักฐานโดยผู้เชี่ยวชาญเพื่อความแม่นยำและชัดเจน มากกว่านักดับเพลิงคาดการณ์
The Publisher : ในฐานะที่เป็นนักดับเพลิง หรือกู้ภัย เคยพบการติดตั้งก๊าซในรักษาแบบนี้หรือไม่
คุณชาญชัย : โดยปกติเวลาเจอรถที่เป็นแบบ NGV ปกติจะเจอในรถพ่วงรถบรรทุก ถังจะจัดอยู่หลังคนขับ อยู่บริเวณด้านนอก จะมีการจัดเรียงเป็นอย่างดีพร้อมกับโครงเหล็กปิดอย่างแน่นหนา ถังแก๊สจะหันหัวไปในทิศทางเดียวกันเพื่อให้ง่ายต่อการปิดวาล์ว แต่รถบัสที่เกิดเหตุมีการเรียงถังแก๊สกระจายอยู่ทั่วรถอาจเป็นสาเหตุและทำให้มีความอันตรายเป็นอย่างมาก
The Publisher : การติดตั้งไม่ถูกหลักเกณฑ์และถูกวิธีใช่รึเปล่า
คุณชาญชัย : ไม่สามารถตอบได้ตามหลักวิศวกร หรือผู้ตรวจสอบมาตรฐานการติดตั้ง แต่ในฐานะนักดับเพลิงการวางถังในรูปแบบนี้มีความอันตราย เนื่องจากแก๊ส NGV มีแรงดันค่อยข้างสูงเมื่อเกิดการระเบิด จะทำให้ตัวรถเสียหายมากว่านี้ โชคยังดีที่ไม่มีการระเบิดเกิดขึ้น
The Publisher : มีการตั้งข้อสังเกตุหรือไม่เรื่องการผ่านมาตรฐานในการตรวจสอบสภาพรถได้อย่างไร
คุณชาญชัย : ได้มีการคุยกันกับที่เกิดเหตุว่าจากภาพที่เห็นมันเยอะไปหรือเปล่ากับจำนวนถังที่มีอยู่ณตอนนั้นมีการขออนุญาตทั้งหมดกี่ครั้ง มีเยอะกว่ารถบรรทุกอาจอันตรายและจำนวนที่มากเกินไป
The Publisher : คำแนะนำสำหรับคนเดินทาง
คุณชาญชัย : อยากให้การเดินทางทางบก รถยนต์หรือเครื่องบิน ให้ความสำคัญเรื่องตำแหน่งการนั่งของประตูฉุกเฉิน ยกตัวอย่างสายการบินคนที่สามารถนั่งเก้าอี้ที่ติดกับประตูฉุนฉินต้องพูดภาษาอังกฤษได้ และเป็นผู้ที่สามารถปฏิบัติตามคำสั่งขณะมีเหตุฉุกเฉิน จะไม่ให้คนที่ไม่มีประสิทธิภาพพอที่จะเปิดประตูฉุกเฉินนั่ง จึงคิดว่าถ้ามีการจัดที่นั่งบนรถบัสควรจัดตำแหน่งคนที่มีความสามารถนั่งตรงประตูฉุกเฉิน ออกเป็นกฎหรือระเบียบบังคับใช้
The Publisher : ข้อเสนอแนะกับรถบัสโดยสาร
คุณชาญชัย : อยากให้เป็นจุดเริ่มต้นของการเปลี่ยนแปลงมาตรฐานรถบัสโดยสาร ที่บางคันมีอายุการใช้งานมากกว่า 50 กว่าปี มีการซ่อมแซมทำโครงใหม่ทาสีใหม่นำมาครอบคันเดิมไม่มีการปรับปรุงหรือพัฒนาระบบภายใน ต่างจากต่างประเทศที่มีการพัฒนาระบบเทคโนโลยีที่อยู่ในรถบัสโดยสารที่มีมาตรฐานไปไกลมากกว่าประเทศไทย จึงอยากฝากผู้ประกอบการทุกท่านที่มียานพาหนะในการดูแลของตนเองได้เข้มงวดและตรวจสอบความพร้อมสำหรับใช้งาน ส่วนของการทัศนศึกษามีความสำคัญต่อการเรียนรู้และเปิดโลกให้กับเด็กและเยาวชน การได้ท่องเที่ยวเห็นสิ่งต่างๆเป็นเรื่องที่ดี แต่ควรมีมาตรการมากกว่านี้ในการส่งเสริมการเรียนรู้ จึงอยากให้มีหน่วยงานหรือตำรวจทางหลวงนำขบวนทุกครั้งที่มีทัศนศึกษาเพื่อลูกหลานของเราจะได้ปลอดภัยและต้องไม่เกิดเหตุการณ์สูญเสียแบบนี้อีกเป็นอันขาด
