เรียบเรียงจากบทสัมภาษณ์ ดร.สมชัย จิตสุชน ผู้อำนวยการวิจัยด้านการพัฒนาอย่างทั่วถึง TDRI ในรายการ “เที่ยงเปรี้ยงปร้าง”
⸻
“ถ้ารัฐบาลยังเดินหน้าแจกเงินดิจิทัล…เท่ากับเป็นผู้ผลักประเทศให้เป็นหนี้มากเกินไป”
กลางวงสนทนาเรื่องเงินกู้ 5 แสนล้านบาท ที่รัฐบาลอาจใช้เพื่อพยุงเศรษฐกิจท่ามกลางพายุสงครามภาษีของ “ทรัมป์” ดร.สมชัย จิตสุชน พูดชัดว่า—ถ้าจะกู้ก็ต้องกู้ แต่ต้อง “ใช้ให้ถูกเรื่อง” และที่สำคัญ “อย่ากู้เพิ่มเพราะนโยบายการเมืองอย่างเงินดิจิทัล”
⸻
กู้…แต่ต้องกล้าเลิกสิ่งที่ไม่จำเป็น
“ยังไงก็มีผลกระทบจากสงครามการค้าแน่นอน” เขากล่าวเปิดประเด็น พร้อมย้ำว่าแม้ “ทรัมป์” จะมีท่าทีอ่อนลง แต่ก็คงไม่ใช่ 0% เพราะนั่นคือสไตล์ของเขา “เอาแน่เอานอนไม่ได้” กับทุกประเทศ เช่น จีนที่บอกชัดแล้วว่าจะไม่ถึง 145% แต่ก็ไม่มีทางเป็น 0%
ดร.สมชัย จึงมองว่า หากไทยต้องกู้เงิน 5 แสนล้านจริง อย่างน้อยก็ควร “หยุด” นโยบายแจกเงินดิจิทัล ที่กันไว้ 1.5 แสนล้าน แล้วเอาเงินตรงนั้นมาเสริม งบกู้จะเหลือแค่ 3.5 แสนล้าน ไม่เปลืองดอกเบี้ย ไม่พาให้หนี้พุ่ง
“ดิจิทัลเลิกไปเถอะครับ กระตุ้นไม่ได้ตามเป้า สร้างแค่คะแนนนิยม อย่าแจกเลย มันแย่มาก เป็นนโยบายการเมือง ไม่ใช่นโยบายเศรษฐกิจ”
⸻
อย่าขยายเพดานหนี้ถ้ายังไม่จำเป็น
ปัจจุบันไทยมีหนี้สาธารณะที่ 64% ต่อ GDP ซึ่งหากกู้เพิ่มอีก 5 แสนล้าน จะเป็น 67% ยังไม่ชนเพดาน 70% ไม่ควรไปพูดว่าจะขยายเป็น 75 หรือ 80% และยิ่งถ้านำเงินดิจิทัล 1.5 แสนล้านมาใช้ด้วย หนี้ก็จะลดลง แต่ถ้าไม่ทำรัฐบาลก็คือคนทำให้ประเทศหนี้เพิ่มโดยไม่จำเป็น
⸻
ซอฟโลน–ลงทุน–บริโภค ควรเลือกให้คุ้ม
สำหรับแผนใช้เงินก้อนใหญ่ 3 ด้าน คือการบริโภค, การลงทุนในประเทศ, และซอฟโลน สมชัยเห็นด้วยกับการกระตุ้นบริโภค แต่ไม่ควรใช้วิธีแจกเงินดิจิทัล
“ถ้าจะให้เงิน ควรทำแบบคนละครึ่ง ดีกว่าแจกเปล่า ๆ เพราะประชาชนควักเงินด้วย ได้ผลทางเศรษฐกิจมากกว่า”
ส่วนการกระตุ้นการลงทุน เขาตั้งคำถามว่า “จำเป็นจริงหรือ?” เพราะปัญหาคือความเชื่อมั่น ไม่ใช่ขาดเงิน “ที่นักลงทุนไม่ลงทุน เพราะติดคอร์รัปชัน เงินใต้โต๊ะ ไม่ใช่เพราะไม่มีงบ”
⸻
อย่ารีบเจรจา ถ้าพื้นยังไม่แน่น
แม้รัฐบาลจะยังไม่เปิดโต๊ะเจรจากับสหรัฐฯ ตามที่เคยประกาศไว้ ดร.สมชัยกลับมองว่า “อาจเป็นข่าวดี” เพราะสถานการณ์ยังไม่นิ่ง
“ถ้าเรารีบไปเจรจา บนฐานภาษีที่ยังสูงอยู่ เราอาจต้องยื่นข้อเสนอสูงไปแลก แล้วจะเสียเปล่าๆ เพราะสุดท้าย ทรัมป์อาจถอยเอง”
เขาย้ำว่า ควรดูประเทศอื่นก่อน เรียนรู้จากรูปแบบตอบโต้ของแต่ละประเทศ อย่าเอาอนาคตไปแลกเพียงเพราะอยากโชว์ว่าเจรจาได้
⸻
ใช้โอกาสนี้ ปรับโครงสร้างเศรษฐกิจ ทลายการผูกขาด
“รัฐบาลไม่กล้าแตะนายทุน เพราะตัวเองก็เป็นหนึ่งในนั้น”
ดร.สมชัยเสนอว่า ไทยควรใช้โอกาสนี้ “รื้อ” โครงสร้างเศรษฐกิจ โดยเฉพาะภาคที่ยังมีการผูกขาดแฝง เช่น ภาคการเงินและภาคพลังงาน ซึ่งแม้จะเป็นตัวทำเงิน แต่ไม่เป็นธรรมกับประชาชน
“ภาคการเงินกำไรสูง ผูกขาดแฝงเต็มไปหมด ภาคพลังงานก็ไม่ต่างกัน ต้องทลายได้แล้วครับ”
⸻
บทสรุปจาก ดร.สมชัย
• กู้เงินได้…แต่ต้องหยุดนโยบายที่เปลืองโดยไร้ประโยชน์
• ปรับวิธีใช้เงินให้กระตุ้นเศรษฐกิจได้จริง ไม่ใช่เพื่อหาเสียง
• อย่ารีบเจรจาหากยังไม่แน่ใจ เพราะเราอาจเป็นฝ่ายเสียเปรียบ
• ใช้จังหวะนี้ปฏิรูปใหญ่ ทลายโครงสร้างผูกขาดให้ประชาชนได้ประโยชน์
“ผู้นำที่ไม่แน่ใจว่าตัวเองทำอะไรอยู่…คนในประเทศก็ขาดความเชื่อมั่น” — คือคำทิ้งท้ายที่ ดร.สมชัย จิตสุชน ฝากเอาไว้
